Hoe omgaan met boosheid in relatie tot mijn ex-partner? 

'Vasthouden aan woede is net zoiets als een gloeiend kooltje vastpakken met de bedoeling dat naar een ander te gooien; jij bent diegene die zich brandt'. 

door Boeddha

Scheiden is een emotionele rollercoaster

Je had grote verwachtingen voor elkaar, maar ergens op de weg zijn jullie elkaar kwijtgespeeld. De meerderheid van de koppels voelt zich gekwetst en teleurgesteld in de ander, in de liefde. Alle koppels voelen tot op zekere hoogte het verdriet voor wat verloren is. De boosheid, de frustratie, de pijn … steeds worden deze emoties getriggerd in communicatie met je ex-partner. Hoe, met al deze emoties ervoor zorgen dat de communicatie redelijk verloopt? Gelukkig neemt bij ongeveer 80 % van de ex-koppels de woede en de conflicten af binnen twee tot drie jaar na de scheiding. Maar bij een goeie 20% geldt echter dat de conflicten en de vijandelijkheden voortduren (Pedro-Carrol, 2012).

Communicatie tussen ex-partners

Uit onderzoek blijkt dat kinderen zich goed kunnen aanpassen aan een echtscheiding zolang de conflicten tot een minimum beperkt zijn. Alle ouders zetten zich dan ook ongelooflijk hard in om dit waar te maken. In de realiteit slaagt jammer genoeg slechts 1/2 van alle koppels in deze opdracht. Dit toont aan dat het mogelijks veel van jou zal vergen als ouder om tot een redelijke communicatie te komen. En die inspanning wordt dan nog eens van jou gevraagd na een periode van investeren in een relatie, van alles geven om het toch te doen slagen. Dit is gewoon vreselijk moeilijk en soms ook gewoon onmogelijk.

Belangrijk is dat je eerst leert je woede te begrijpen!

Woede is een normale en gezonde reactie op onrechtvaardigheid, pijn en verlies. Soms wordt deze woede echter jaren na de breuk in stand gehouden. Woede kan een substituut zijn voor andere te pijnlijke emoties zoals gekwetstheid, zich vernederd voelen, afgewezen voelen, ed. Woede kan ook een manier zijn om niet naar je eigen aandeel te hoeven kijken. Het kan ook een gevoel van macht geven in een situatie waarin mensen zich machteloos voelen. Soms maakt woede het ook gemakkelijker om je partner los te laten. Je ziet, er zijn ongelooflijk veel 'goeie' redenen om vast te houden aan boosheid. Maar hoe begrijpelijk het ook is, onbeheerste woede kan een verwoestende kracht zijn zowel voor jezelf als voor de kinderen. (zie fiche het effect van blijvend conflict op ouderschap / op de kinderen) En ja het is belangrijk om in contact te staan met je boosheid, maar nee het is een misvatting dat het gezond is om woede er vaak en hevig uit te gooien. En mogelijks denk je nu: 'Waarom moet ik nu weer leren mij te beheersen, als de ander mij blijft provoceren?'. Onthoud dat je dit niet doet voor de andere ouder, je doet dit voor jezelf en je kinderen. (Maes & Cornelis, 2018)

Wat raad ik aan? Mensen die effectief beslissen of in die situatie terechtkomen om zo goed mogelijk overeen te komen met de ex. Om te proberen op je tanden te bijten, zo volwassen mogelijk overeen te komen. En ook een beetje los te kunnen zijn in situaties, allée, niet te strikt. Begrip, begrip opbrengen voor elkaar.

Tips 

Hieronder kan je een aantal tips terugvinden die jou kunnen ondersteunen om om te gaan met woede en conflict en om een redelijke manier van communiceren te ontwikkelen met je ex-partner. Ga even door de lijst en haal er voor jezelf 1 of 2 doelstellingen uit, waar jij jezelf mee aan de slag ziet gaan.

 Wat kan je doen voorafgaand aan een gesprek?

  • Vraag steun aan je netwerk. Vraag ruimte om te kunnen praten over je emoties, maar vertel hen ook dat je vooral hun hulp nodig hebt om te kalmeren en dit in het belang van je kinderen. Vraag hen ook nooit je partner naar beneden te halen als jouw kinderen op gehoorsafstand zijn. (Pedro-Carrol, 2012).
  • Ook sporten en lachen zijn uitstekende manieren om de woede kwijt te raken en de spanning te verminderen. Beter nog: zoek een vriend of vriendin om samen te sporten dan heb je de lichamelijke inspanning, de goeie babbel en de humor in één activiteit. 
  • Ervaar je nog veel woede, tracht dan te achterhalen wat de bron is van je woede. Dit doe je best op een moment wanneer je niet kwaad bent.
  • Ga na welke conflictstijl je hanteert in de relatie met je ex-partner, zie filmpje conflictstijlen op de fiche "Wat kan ik doen om het conflict te stoppen?"
  • Spreek een moment af om met elkaar te praten over bepaalde kwesties. Hierdoor voorkom je dat de ander steeds over bepaalde onderwerpen wil spreken, terwijl jouw pet er eigenlijk niet naar staat. Bouw ook na de beslissing een time-out in zodat bij beide partijen de eerste emoties kunnen bezinken. Stem hierin af met jouw partner wat jullie beiden nodig hebben. (Hendrikse-Voogt, 2009).
  • Hou het volgende scenario voor ogen: 'Ik kan dit. Ik zal rustig blijven en me concentreren op de behoeftes van mijn kinderen en op hun toekomst. Ik blijf respect tonen en mijn emoties beheersen. Ik kan dit' (citaat uit Joanne Pedra-Carroll)

 Wat kan je doen tijdens een gesprek?

  • Probeer je in het gesprek te focussen op wat in het hier en nu moet geregeld worden en laat je niet verleiden om er gebeurtenissen uit het verleden erbij te betrekken.
  • Hou tijdens het gesprek de kinderen steeds in gedachten. Neem een foto mee of een ander voorwerp dat symbool staat voor het belang van de kinderen, om jou daar op cruciale momenten aan te herinneren.
  • Als ex-partner weet je heel goed waar elkaars pijnpunten zitten. Hap niet toe wanneer je wordt uitgelokt, maar richt ook jouw pijlen niet op deze pijnpunten bij woede.
  • Tel af tot 10 voordat je reageert! Denk eerst even na wat je ermee bereikt om je uit te drukken in verwijten. (Hendrikse-Voogt, 2009).
  • Maakt de reactie van jouw partner je woedend, neem op dat moment zeker geen beslissingen maar zeg: 'ik heb tijd nodig om hierover na te denken'.
  • Tracht een verwijt te herformuleren als een wens. Met verwijten reduceer je de kans dat de dingen lopen zoals jij graag zou hebben. De ander voelt zich aangevallen en hoort niet meer wat jouw onderliggende nood of behoefte is.
  • Het kan helpen uit te spreken hoe je de kwestie ervaart in plaats van te oordelen. Een oordeel lokt verdedigend gedrag uit, terwijl jouw gevoel niet zo gemakkelijk betwist kan worden door de ander. Luister even mee: 'Ik vind het niet goed dat jij de kinderen al meeneemt naar je nieuwe vriendin.', of 'Ik vind het niet fijn dat jij de kinderen reeds meeneemt naar je nieuwe vrienden. (Pedro-Carrol, 2012).
  • Probeer ook te luisteren naar wat er schuilgaat achter de woede van je ex. Ook al ben je het niet eens met de aanleiding of met wat hij zegt, probeer achter zijn/haar woede ook mogelijks de pijn te zien. Laat hem/ haar weten dat dit niet jouw bedoeling was. (Pedro-Carrol, 2012).

Welke andere beslissingen kunnen helpend zijn?

  • Merk je dat het je niet lukt met deze tips, en wil je er toch graag zelfstandig mee aan de slag, ga dan kijken bij 'Wat kan ik doen om het conflict te stoppen?' . 
  • Welke ouderschapsstrategie zou het best bij jullie passen: zie 'Samen of apart? Welke vorm van (co-)ouderschap past bij ons gezin?'
  • Soms lukt het echt niet om tot een redelijk gesprek te komen, ook al doe je nog zo je best. Zoek dan een derde partij, een mediator die jullie hierbij kan helpen. Een scheidingsbemiddelaar kan jullie helpen om doorheen het rookgordijn van de emoties en standpunten, de belangen op tafel te krijgen en tot goeie afspraken te komen. Een therapeut kan jou helpen om om te gaan met je emoties. Wacht niet tot de toestand volledig escaleert, want dan kan een echtscheiding veel geld, tijd en verdriet kosten. 

Waar kan ik terecht voor hulp of ondersteuning? 

Centra voor Algemeen Welzijnswerk (CAW's) bieden scheidingsbegeleiding en scheidingsbemiddeling aan: meer info over hun aanbod vind je op hun website.

Centra voor Geestelijke Gezondheidszorg (CGG's) bieden psychotherapeutische begeleiding: meer info over hun aanbod vind je op hun website.

Webtip

De scheidingsATLAS is een online training voor ouders. Het biedt concrete handvatten over ondersteuning van kinderen en communicatie met de andere ouder. Je leert er hoe je 'professionele' partners kan worden in de opvoeding in plaats van emotionele!

Waar dat ik eigenlijk vooral op hoopte met ons twee is om die communicatie wat te ontkrachten. Om een keer een neutrale persoon daarbij te hebben die daar een bemiddelaar in kon zijn. Omdat die communicatie, die lukte echt niet meer. En dan sta je daar.

Bronnen 

Hendrikse-Voogt, A. (2017). Stoppen als partners. Doorgaan als ouders. Een echtscheidingsleidraad. Amsterdam: Uitgeverij SWP.

Maes, V. & Cornelis, C. (2018). Blijven staan ondanks de storm. Antwerpen: Garant uitgevers N.V.

Pedro-Carroll, J. (2010). Kinderen op de eerste plaats. Bewezen werkzame opvoedstrategieën bij scheiding. Amsterdam: uitgeverij Nieuwezijds.

Deel dit artikel via