Wat als mijn ex-partner zijn of haar deel van de kosten niet betaalt?

 Jammer genoeg gebeurt het steeds vaker dat het onderhoudsgeld of alimentatie niet of slechts gedeeltelijk betaald wordt. De oorzaken hiervan kunnen zeer divers zijn maar doen op zich niet ter zake. Wanneer er een vonnis of een notariële akte is over de alimentatie moet deze ten allen tijde betaald worden, zelfs al zit de betaler in schuldbemiddeling of collectieve schuldenregeling.

Volgens de wet moeten beide ouders - evenredig met hun inkomen - bijdragen aan de kosten van opvoeding, opleiding en huisvesting van de kinderen: dit is de kinderalimentatie.

Men spreekt over partneralimentatie als de minst kapitaalkrachtige partner onderhoudsgeld ontvangt van zijn of haar ex. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn wanneer er een grote kloof is tussen de inkomens van beide partners, of wanneer een van de partners altijd thuis bleef om voor de kinderen en het huishouden te zorgen. 

​Belangrijk is om eerst opnieuw met je ex-partner proberen in gesprek te gaan en aan te manen dit achterstallig onderhoudsgeld te betalen: wat is de reden van de niet-betaling? Bij een tijdelijk financieel probleem kunnen jullie ook tijdelijk nieuwe afspraken maken (en op papier zetten) Of is er sprake van absolute onwil en is er geen oplossing in het vooruitzicht? Informeer je ex-partner over de (juridische) stappen die jij zal ondernemen, mogelijks kan dit helpen. Bij wanbetaling kan er namelijk loonbeslag uitgesproken worden door de rechter.

Is het voor jou moeilijk om dit gesprek nog eens te voeren, raadpleeg dan een bemiddelaar of een advocaat die je kan bijstaan. Zorg er ook voor dat -indien dit nog niet eerder gebeurde - afspraken over het onderhoudsgeld schriftelijk vastgelegd worden, en bekrachtigd worden door een familierechter of een notaris. 

Wanneer dit niets concreet oplevert dan zijn er meerdere mogelijkheden om alsnog het onderhoudsgeld te vorderen:

  • bij DAVO (dienst voor alimentatievorderingen) aankloppen
  • ontvangstmachtiging vragen bij de familierechter
  • een gerechtsdeurwaarder inschakelen
  • een strafrechtsprocedure opstarten

DAVO 

Als je ex-partner het vertikt om het onderhouds-- of alimentatiegeld te betalen, dan kan dat voor ernstige financiële problemen zorgen. De Dienst voor alimentatievorderingen (DAVO) kan 

  • onderhoudsgeld en achterstallen opeisen. DAVO zorgt er ook voor dat je niet eerst zelf de invorderingskosten voor een deurwaarder moet betalen; de voorwaarden hiervoor zijn:
    • jij moet in België wonen (de onderhoudsplichtige kan in België of het buitenland wonen)
    • in de voorbije 12 maand voor jouw aanvraag bij DAVO werd het onderhoudsgeld minstens 2 maal niet of niet volledig uitbetaald
    • het onderhoudsgeld werd vastgelegd in een vonnis door de rechter of in een notariële akte bij de notaris
  • voorschotten voor het onderhoudsgeld aan de kinderen betalen (tot een maximum van 175 euro per kind per maand); de voorwaarden hiervoor zijn:
    • jij moet in België wonen (de onderhoudsplichtige kan in België of het buitenland wonen)
    • in de voorbije 12 maand voor jouw aanvraag bij DAVO werd het onderhoudsgeld minstens 2 maal niet of niet volledig uitbetaald
    • het onderhoudsgeld werd vastgelegd in een vonnis door de rechter of in een notariële akte bij de notaris
    • het nettobedrag van jouw maandelijks inkomen mag niet hoger zijn dan een vastgelegd inkomensplafond (voor 2019 is dit een nettobedrag van 1800 euro per maand, verhoogd met 70 euro netto per maand per kind ten laste)

DAVO kan zelfs de administratieve en juridische formaliteiten op zich nemen indien de onderhoudsplichtige zich in een procedure van collectieve schuldenregeling bevindt. 

MEER INFO over de aanvraagprocedure vind je op de website van DAVO of in deze uitgebreide brochure.

...

Alimentatieschulden - Steunpunt

Artikel verschenen in Echos du Crédit et de l'Endettement, nr. 58 (april-mei-juni 2018) .  Praktijkvoorbeeld dossier bij DAVO.

Ontvangstmachtiging 

Vanaf 01.09.17 moet in elk vonnis of notariële akte die de onderhoudsbijdrage voor kinderen bepaalt en vastlegt uitdrukkelijk gewezen worden op de mogelijkheid van ontvangstmachtiging.

Ontvangstmachtiging betekent dat je als onderhoudsgerechtigde - bij het niet betalen van het onderhoudsgeld door de onderhoudsplichtige - aan de rechter een toelating kan vragen om de inkomsten van de onderhoudsplichtige rechtstreeks te mogen ontvangen vanwege de werkgever, maar ook om de werkloosheidsuitkering of andere sociale uitkeringen van de onderhoudsplichtige rechtstreeks te ontvangen. Het eerste vonnis over de echtscheiding op zich geeft dus nog geen toelating voor ontvangstmachtiging, je moet het expliciet opnieuw vragen aan de familierechter als jouw ex het onderhoudsgeld niet betaalt. In principe is de rechter verplicht om deze machtiging toe te staan behalve in uitzonderlijke gevallen.

Hierbij moet je geen beroep doen op een gerechtsdeurwaarder.

Een gerechtsdeurwaarder inschakelen 

Als je over een vonnis of een notariële akte beschikt, kan je via de gerechtsdeurwaarder een beslagprocedure tegen de onderhoudsplichtige instellen. Vaak zal hiervoor een beslag op het loon, de werkloosheidsvergoeding of zelfs het leefloon van de onderhoudsplichtige gelegd worden. 

De gerechtsdeurwaarder een bemiddelende rol en kan, afhankelijk van de situatie, een afbetalingsplan kan toestaan.

Een gerechtsdeurwaarder inschakelen zal meestal sneller gaan  dan een andere procedure, maar je moet wel zelf eerst de kosten voor de tussenkomst voorschieten. De kosten van zo'n beslagprocedure kunnen oplopen tot 1.000 euro, maar de onderhoudsplichtige moet ze betalen. Maar als gerechtsdeurwaarder de kosten van beslag niet op hem of haar kan verhalen, draai je zelf voor de kosten op. Het heeft dus geen zin er een gerechtsdeurwaarder op uit te sturen als je ex niets heeft.

Een strafrechtsprocedure opstarten 

​Art. 391bis en 391ter van het Stafwetboek handelen over "familieverlating". 

Een overeenkomst tussen ouders, ondertekend bij een notaris, of een beslissing van een rechter kan een ouder verplichten om onderhoudsgeld te betalen, meestal maandelijks. Als deze ouder dit onderhoudsgeld niet betaalt, kan hij of zij onder bepaalde voorwaarden gestraft worden. Dit strafbaar feit wordt 'familieverlating' genoemd. 

Een ouder kan gestraft worden met gevangenisstraf en/of een geldboete als hij of zij vrijwillig twee maanden geen onderhoudsgeld voor het kind betaalt. Bij herhaling binnen de vijf jaar wordt de straf verdubbeld. De strafrechter kan de niet-betalende ouder niet straffen door hem of haar het recht op persoonlijke ontmoetingen met het kind te ontnemen. Wel kan sinds 2014 ook een rijverbod worden opgelegd.

Een ouder kan gestraft worden voor familieverlating, zelfs al ontmoet deze ouder het kind nooit. Het feit dat een ouder zijn of haar kind nooit ontmoet, ontslaat deze ouder niet van zijn of haar verplichting om bij te dragen in de kosten voor het onderhoud van zijn kind.

Je kan als onderhoudsgerechtigde hiervoor rechtstreeks klacht neer bij de procureur des Konings op de rechtbank van eerste aanleg. De procureur kan ouder A vervolgen en voor de strafrechter brengen.

Deze juridische weg is echter een weg van lange duur, dit wordt niet prioritair behandeld. Vanuit justitie wil men voor dit misdrijf  inzetten op bemiddeling en op het inschakelen van DAVO. 

Zie ook: 

Deel dit artikel via