Samen of apart? Welke vorm van (co-)ouderschap past bij ons gezin?

​Er zijn heel wat manieren waarop beide ex-partners na de relatiebreuk een ouderrol kunnen blijven opnemen na de relatiebreuk. In de literatuur worden verschillende benamingen en opdelingen gebruikt. Een eenvoudig onderscheid is dat tussen 'parallel' of apart ouderschap en 'coöperatief' of  gezamenlijk ouderschap:

• Parallel of apart ouderschap betekent dat de twee gezinnen grotendeels los van elkaar functioneren, met weinig communicatie of betrokkenheid tussen de ouders.
• Coöperatief of gezamenlijk co-ouderschap betekent dat beide gezinnen zoveel mogelijk samenwerken, ervaringen delen, communiceren, en gezamenlijk beslissingen nemen, ook over meer alledaagse dingen.

Vaak zitten gezinnen ergens tussenin. Het type co-ouderschap is eerder een continuüm.  Volledig parallel of apart ouderschap staat aan de ene uiterste kant, intens coöperatief of gezamenlijk co-ouderschap aan de andere kant. Er bestaat geen aanpak die goed is voor iedereen, en het soort co-ouderschap kan evolueren over de tijd.

Een belangrijke voorwaarde bij het kiezen voor een vorm van coöperatief co-ouderschap is het kunnen scheiden van jullie rol als (ex-)partners en jullie rol als ouders. Beide ex-partners moeten voldoende ver staan in het rouwproces van de scheiding om afstand te kunnen nemen tussen deze twee rollen. Dit is één van de belangrijkste criteria bij het 'kiezen' voor een bepaalde vorm van co-ouderschap.

Soms is parallel co-ouderschap de beste manier om spanningen of conflicten in te perken. Sommige ex-partners vermijden ruzies door weinig te overleggen en apart activiteiten te organiseren. Duidelijke afspraken tussen jullie beide blijven wel altijd belangrijk. Wanneer het moeilijk is om hier zelf toe te komen, kunnen jullie overwegen om bemiddeling of ouderschapsbegeleiding te volgen.

Checklist: voorwaarden coöperatief of gezamenlijk co-ouderschap

• Je kan de ex-partner blijven zien als volwaardige en goede ouder, en een bondgenoot in het ouderschap.
• Je bent bereid rechtstreeks met de andere ouder te communiceren en niet via de kinderen.
• Je accepteert dat jullie beide een ander tempo hebben bij de emotionele verwerking van de scheiding en wil daarmee rekening houden.
• Je kan het belang van de kinderen scheiden van andere problemen die de scheiding met zich mee kan brengen. Bijv. financiële regelingen of nieuwe partners.
• Je kan eventuele verschillende levensomstandigheden en/of woonsituatie van de andere ouder accepteren. Je accepteert dat het ook anders kan, zolang het welzijn van het kind maar voorop staat. Jouw ex hoeft immers niet alles hetzelfde te doen als jij.

Referenties:
Wiewauters, C. & Van Eycken, M. (2014). Een week mama een week papa? Wat kinderen bij een scheiding echt nodig hebben. Tielt: Lannoo. 
Willems, J., Appeldoorn, B. & Goyens, M. (2013). Living together apart. Scheiden als partners, samenleven als ouders. Tielt: Lannoo.

Kijk ook eens op: 

Hoe maak ik een ouderschapsplan op?

Leestip

Webtips

De  website Living Together Apart bevat informatie en ondersteunende tools rond diverse vormen van samen ouder blijven na een relatiebreuk. Je vind er o.a. vragenlijsten om jou helpen te bepalen welke vorm van (co-)ouderschap best past bij jullie gezin. Je vindt er onder meer een vragenlijst met inspirerende vragen om na te denken over welke vorm van coöperatief co-ouderschap bij jullie past. Voorafgaand kan je ook enkele verkennende reflectievragen beantwoorden rond je eigen opvattingen en attitudes rond het samen blijven opvoeden met jouw ex-partner. 

Ga zeker ook eens kijken op de informatiepagina rond ouderschap na scheiding van het Expertisecentrum Opvoedingsondersteuning (Expoo).

Groeimee.be is een officiële website van de Vlaamse overheid. Je vindt er een antwoord op heel wat opvoedingsvragen, ook rond ouder zijn na een scheiding.

De scheidingsatlas is een online training met animaties, video's van experts en andere gescheiden ouders, en met rollenspellen. De training is gratis, op voorwaarde dat je de vragenlijsten invult van het bijhorende onderzoek.

Waar kan ik terecht met vragen, moeilijkheden, ...?