Over welke praktische en juridische zaken moet ik nadenken in een nieuw samengesteld gezin? 

​Een scheiding heeft niet enkel een zware emotionele impact, maar brengt ook veel administratie en papierwerk mee. Als je dan na die moeilijke periode in een nieuwe relatie stapt, dan zijn die dingen echt wel het laatste waar je opnieuw tijd wil insteken.

En toch kan je er niet onderuit: plannen en puzzelen starten opnieuw … en dat met nog minstens 1 extra speler erbij.

Maar eigenlijk geldt bij de opstart van een nieuw samengesteld gezin hetzelfde als bij een scheiding: maak duidelijke afspraken, zet samen zaken op papier. Eenvoudig is dat niet, zeker niet omdat er ook op relationeel vlak tussen alle leden van het nieuw samengesteld gezin ook een nieuw evenwicht gezocht moet worden.  Als het moeilijk is om dat alles te combineren en samen tot gedragen afspraken te komen, doe dan een beroep op een professional die ervaring heeft in het werken met nieuw samengestelde gezinnen: een bemiddelaar, een plusoudercoach, een notaris, … 

Dit heeft niets te maken met wantrouwen, maar wel met toekomstgericht denken. Niemand stapt in een tweede relatie met de idee dat het opnieuw gaat fout lopen, maar stel dat het toch gebeurt, dan kunnen jullie beide beter optimaal beschermd zijn door eerder gemaakte, goede afspraken. En dan hoeft er ook geen reden te zijn tot wantrouwen.

Het financiële taboe 

​Anja Pairoux, plusoudercoach,  schreef een blogbericht over het financiële taboe in nieuw samengestelde gezinnen.

Aandachtspunten 

Afhankelijk van het statuut van je nieuwe relatie (feitelijk of wettelijk samenwonend of gehuwd, al of niet met een contract en de aard en het doel ervan) is het belangrijk om onderstaande zaken op voorhand samen te bespreken:

• Kindergeld

De invoering van het Groeipakket zorgde voor een aantal wijzigingen, vooral bij veranderingen in de gezinssituatie vanaf 2019. Op de websites van de Gezinsbond en van het Groeipakket vind je meer info.

• Budget

In principe hoeft de manier waarop men binnen een nieuw samengesteld gezin de geldzaken regelt niet te verschillen van bij andere koppels. Zelden wordt er stil gestaan bij de gezamenlijke aankopen die worden gedaan: de factuur (eigendomstitel) staat op wiens naam, maar wie heeft betaald?

Doch, financieel dient één en ander ontrafeld. Wat was van wie, wat is van mij, wat is van ons? Is er sprake van een verdeelsleutel, afhankelijk van het inkomen? Zijn er afspraken hoe de uitgaven gebeuren voor eigen kinderen en voor gemeenschappelijke kinderen? En wordt er voor elk van hen evenveel gespaard?

• Belastingen

Nieuw samengestelde gezinnen zijn vaker kroostrijke gezinnen, en meer kinderen betekenen ook een groter fiscaal voordeel. Bij gehuwde of wettelijk samenwonenden kan het daarom belangrijk zijn om de voor- en de nadelen van fiscaal co-ouderschap met de vorige partner te bekijken. 

• Woning

- Een partner -bij feitelijk samenwonen- kan geen rechten  laten gelden als deze woont in de woning die 100% eigendom is van de andere partner.
- Wanneer nieuwe partners huwen bestaat er heel vaak de wens om een evenwicht te vinden tussen de bescherming van de nieuwe echtgeno(o)t(e) en de bescherming van de kinderen uit een eerste relatie. De Valkeniers-clausule is een clausule die toegevoegd wordt aan een huwelijkscontract om de erfrechten van de kinderen uit een eerste relatie te waarborgen ten opzichte van het erfrecht van de nieuwe echtgeno(o)t(e).

• Erfenis

​Bovenvermelde juridisch/fiscale aandachtspunten mogen echter niet op zichzelf beschouwd worden. Wees je er als (plus)ouder steeds van bewust dat een aantal, op het eerste zicht "louter administratieve zaken", vaak ook een emotionele impact kunnen hebben op de kinderen en de ex-partner. Daarom ook dat beslissingen hierover doordacht en onderbouwd genomen moeten worden, met oog voor alle aspecten, niet enkel met fiscale optimalisering voor ogen. 

Meer info