Vorige pagina

Wat betekent co-ouderschap (niet)?

Het woord 'co-ouderschap' wordt op veel verschillende manieren gebruikt. Een belangrijk verschil is dat tussen co-ouderschap volgens de wet en co-ouderschap in de praktijk.

Co-ouderschap in de wet

In de wet wordt een onderscheid gemaakt tussen gezagsco-ouderschap en verblijfsco-ouderschap:

Gezagsco-ouderschap betekent dat ouders alle belangrijke beslissingen samen moeten nemen. Een ouder mag geen enkele belangrijke beslissing nemen zonder overleg met de andere ouder. Voorbeelden van zo'n belangrijke beslissingen zijn de schoolkeuze, de levensbeschouwelijke oriëntatie en bijzondere medische beslissingen zoals het raadplegen van een specialist of therapeut. Sedert 1995 is gezagsco-ouderschap de wettelijke standaardregeling, waar enkel in uitzonderlijke omstandigheden en in het welzijn van het kind wordt van afgeweken.
Verblijfsco-ouderschap betekent dat het verblijf van de kinderen bij beide ouders 'evenredig' verdeeld is. Dit moet niet per se 50% bij elke ouder zijn. We spreken meestal van een gedeeld verblijf vanaf wanneer kinderen minstens een derde van de tijd bij elke ouder verblijven. Ouders zijn vrij om een verblijfsregeling te kiezen waar ze beide achter staan, en die in het belang is van het kind. Sedert 2006 zegt de wetgever wel dat verblijfsco-ouderschap of een evenredige verdeling tussen de ouders de eerst te onderzoeken verblijfsregeling is wanneer de ouders onderling niet tot een akkoord komen over de regeling.

Co-ouderschap in de praktijk

In de praktijk betekent co-ouderschap simpelweg 'samen ouder zijn of blijven' na de scheiding. Co-ouderschap gaat dus over veel meer dan bij wie kinderen wonen na de scheiding of wie beslissingen kan nemen over het kind. Co-ouderschap betekent in de eerste plaats dat beide ouders een rol als ouder kunnen blijven opnemen na de scheiding. Dit betekent ook toelaten dat kinderen praten over de andere ouder, bv. over leuke dingen die ze hebben gedaan met die ouder, of het kunnen vertellen wanneer ze een ouder missen. Het betekent dat je naar de andere ouder kan blijven kijken in zijn of haar rol als ouder, en dus niet alleen als jouw ex-partner.

Het is ook heel sterk wanneer kinderen hun ouders af en toe op een 'normale' wijze met elkaar kunnen zien babbelen. Dat geeft kinderen rust. En het leert hen dat ruzies, conflicten of spanningen in een relatie niet per se iedere 'normale' vorm van ontmoeting of uitwisseling in de weg moeten staan: een mooi rolmodel, toch?

Co-ouderschap betekent niet per se dat je allerlei dingen samen blijft doen, maar dit kan natuurlijk wel en het is voor kinderen heel fijn. Er zijn gezinnen die na een relatiebreuk bv. samen naar het oudercontact gaan, of de sportwedstrijden van hun kinderen bijwonen. Anderen vermijden deze gezamenlijke activiteiten omdat ze bijvoorbeeld teveel negatieve emoties oproepen. Ook hier geldt: zoek naar een aanpak die past bij jullie beide, mét het belang van de kinderen voorop.

"Als het kind bij mij is en er is een slechte toets ofzo, dan wordt er altijd gebeld naar de papa om zo'n dingen te melden. Omgekeerd ook. Ook als het kind zijn papa mist als hij bij mij is dan mag hij altijd bellen."

" Dat is ook gewoon super voor het kind. Als er echt beslissingen genomen moeten worden over school of hobby's of andere zaken dan wordt dat telkens samen beslist. De oudercontacten op school gebeuren ook nog altijd gezamenlijk. Als wat samen is voor het kind, is samen."
door Auteur

Tips

Co-ouderschap vereist duidelijke afspraken in het belang van de kinderen. Maak hierbij een onderscheid tussen voor jullie belangrijke zaken (waar je graag samen over beslist), en beslissingen over dagelijkse dingen die elke partner alleen kan nemen.
Samen ouder blijven vereist informatie-uitwisseling en communicatie over de kinderen. Op welke manier dit gebeurt, kan verschillen tussen gezinnen. Sommige ouders overleggen heel vaak, andere vermijden ruzies door zo weinig mogelijk contact te hebben.
Zorg dat de kinderen een goed overzicht hebben van de afspraken en regeling.
Bevraag de kinderen regelmatig over hoe ze die afspraken en regeling ervaren.

Dicht bij elkaar blijven wonen is makkelijk voor de school, de vrienden en hobby's van het kind en vermijd lange verplaatsingen tussen beide ouders.

Meer lezen?

Wiewauters, C. & Van Eycken, M. (2014). Een week mama een week papa? Wat kinderen bij een scheiding echt nodig hebben. Tielt: Lannoo.

Willems, J., Appeldoorn, B. & Goyens, M. (2013). Living together apart. Scheiden als partners, samenleven als ouders. Tielt: Lannoo. "

Webtip

Wie kan ons helpen bij het opmaken van een ouderschapsregeling?

Een bemiddelaar kan helpen om afspraken te maken over het ouderschap wanneer je er samen niet uit komt. Via deze website kan je zoeken naar een erkende bemiddelaar in de buurt.

In elke regio is een CAW actief die onder meer ouderschapsbegeleiding aanbiedt. Hierbij leer je hoe je de rol als ouder en ex-partner van elkaar kan losmaken, en hoe je met elkaar kan praten als ouder. Via deze website kan je het aanbod van het CAW rond relaties en gezinnen in jouw regio raadplegen.

Je kan ook professionele hulp zoeken bij een coach die werd opgeleid binnen het Nederlandse KIES-project. KIES staat voor Kinderen In een Scheiding. Via deze website kan je opzoeken of er een KIES-coach is in jouw buurt, en welke ondersteuning wordt geboden.