Heb ik iets te zeggen als mijn ouders scheiden? 

Kan of moet ik zelf kiezen bij wie ik ga wonen?

De wet laat het niet toe dat je zelf kiest bij wie je gaat wonen. Je ouders hebben samen het ouderlijk gezag (co-ouderschap), dus zij moeten samen voor jou zorgen en beslissingen nemen, ook zal zijn ze niet meer samen. Eigenlijk is dat ook logisch: kiezen tussen je mama en je papa is heel erg moeilijk. Vaak zien ze je allebei even graag en wil je geen van beide kwetsen door voor de andere te kiezen.

Heb ik daar dan niets over te zeggen? 

Wanneer je ouders scheiden heb jij hoorrecht: het recht om gehoord te worden. Als je ouder dan 12 jaar bent, zal de rechter die over de scheiding een uitspraak moet doen jou een uitnodiging sturen met de vraag of jij gehoord wil worden. Als je dat niet wil, dan moet je niet. Maar mogelijks weet je niet goed of je nu beter wel of beter niet je verhaal doet bij de rechter. Je wil immers geen kwaad vertellen over je mama of je papa. Dan kan je bij Awel (8-18jaar), het JAC (12-25jaar) of Tzitemzo (8-18jaar) terecht die samen met jou zullen kijken hoe je dit best aanpakt.

Als je jonger bent dan 12 jaar zal je niet door de rechter uitgenodigd worden, maar kan je zelf aan de rechter een brief schrijven en laten weten dat je gehoord wil worden. Je kan ook aan je ouder(s), grootouders of een vertrouwenspersoon vragen dat zij samen met jou die brief naar de rechter schrijven. De rechter kan dan niet weigeren om jou te horen.

Meer info over het hoorrecht vind je in de brochure: 'tZitemzo...Als je gehoord wordt door de rechter. Of in onderstaand filmpje van 'tZitemzo over het hoorrecht voor +12 jarigen: wat moet je doen als je een brief krijgt van de familierechter?

En wie beslist dan? 

Als jij dat wil mag je dus wel jouw mening geven aan je ouders en aan de rechter, maar het is de familierechter die beslist. Als het niet helemaal duidelijk is hoe het nu allemaal in elkaar zit, dan kan de rechter vragen aan een sociaal assistente van het justitiehuis om zowel met je ouders als met jou nog een gesprek te hebben, zodat iedereen van jullie zijn verhaal kan doen. De rechter zal dan het verslag van al die verslagen lezen, zal naar iedereen luisteren en daar rekening mee houden als hij zijn beslissing neemt over de verblijfsregeling en/of een omgangsregeling (bezoekregeling)

​Ben ik dan verplicht te doen wat de rechter beslist heeft?

Ja, je bent inderdaad verplicht om die beslissing te volgen. Ook al zou je liever niet bij één van de twee ouders op bezoek gaan of er verblijven, toch gaat de rechter bijna altijd beslissen dat je je beide ouders blijft zien. Soms lukt dat echter toch niet, omdat er teveel ruzie is, en dan zal de rechter beslissen dat één van jouw ouders exclusief ouderlijk gezag heeft (alle beslissingen alleen mag nemen). Maar de andere ouder blijft dan wel nog het recht hebben om jou te zien, ook al zal dat misschien in een bezoekruimte van het CAW zijn, waar er een hulpverlener aanwezig is.

Als één van je ouders niet akkoord is met de beslissing van de rechter kan die, binnen de maand na de uitspraak, wel in beroep gaan.

Als er later iets wijzigt, bv. één van je ouders hertrouwt, verhuist naar het buitenland, of wordt ernstig ziek, ... dan kunnen je ouders wel opnieuw naar de rechter om een nieuwe beslissing te vragen.

Bron: "Als ouders uit elkaar gaan" - 'tZitemzo. (2019)

TIPS 

Wil je weten met welke vragen andere kinderen of jongeren zitten? 

Hulp nodig? 

​Misschien heb je zelf ook wel vrienden of vriendinnen wiens ouders gescheiden zijn, vraag eens aan hen hoe zij dat gedaan hebben!

Als je niet goed weet hoe je dit moet aanpakken, of je hebt nog andere zorgen of vragen over de scheiding, weet dan dat er zeker wel mensen zijn die je kunnen helpen: je oom of tante, je oma of opa, vrienden van je ouders, je leerlingbegeleider op school, het JAC, Awel, ...

Meer lezen? Ga in de bib op zoek naar deze boeken:

Als je ouders gaan scheiden, kan het voelen alsof je wereld instort. Een scheiding is een heel ingrijpende, vaak overweldigende gebeurtenis. Maar je bent niet de enige. Wist je dat ruim een op de vier kinderen in België te maken krijgt met de scheiding van hun ouders?

Hoe voel jij je bij de scheiding? Waar heb je vragen over? Maak je je misschien zorgen? En waar heb je nu het meest behoefte aan?

Dit praktische werkboek helpt je om te gaan met de scheiding. Aan de hand van denkvragen, oefeningen en het bijhouden van een dagboek voor gevoelens krijg je inzicht in jouw situatie en je gevoelens. Dit werkboek geeft informatie over wat er precies gebeurt bij een scheiding en welke rechten je hebt als kind in die situatie. Ook lees je handige tips en uitspraken van andere kinderen en jongeren die een scheiding hebben meegemaakt.

Klein Velderman M. & Pannebakker F. Als je ouders uit elkaar gaan. Werkboek voor jongeren met ouders in scheiding. Amsterdam: Uitgeverij Nieuwezijds