Ik wil niet betrokken raken in de ruzie tussen beide ex-partners, maar hen wel ondersteunen: hoe doe ik dat?

Voor veel ouders ben je als begeleider in de opvang, sociaal werker, leerkracht, gezinsondersteuner, ... een belangrijk aanspreekpunt. Deze gesprekken kunnen voor zeer ondersteunend zijn. Enkele tips hierbij:

... discretie en vertrouwelijkheid zijn belangrijk

Wanneer iemand zijn of haar hart komt luchten, ga dan discreet en vertrouwelijk om met de informatie die de persoon met jou deelt. 

... luisteren is belangrijker dan adviezen geven

... parkeer je eigen doelen tot een geschikt moment

Soms ervaar je als professional die werkt met kinderen of gezinnen ook uitdagingen door de relatiebreuk. Bv. afspraken tussen de ouders die fout lopen waardoor het kind niet of te laat wordt opgehaald, spullen die vergeten worden, het kind dat moeilijker gedrag stelt, ...  Uiteraard moet je deze uitdagingen op een geschikt moment bespreekbaar maken, maar kies bewust wanneer je die met de ouders deelt. Indien een persoon vooral zijn of haar hart wil luchten, dan is het goed om de eigen moeilijkheden op dit moment niet aan te brengen. Zo voelt de andere persoon zich minder gehoord, en heb je ook de kans dat hij of zij zich schuldig voelt over de impact van de scheiding op jou, de organisatie, hun kind, ...

... geef geen boodschappen die het conflict doen aanwakkeren.

Wanneer ouders praten over hun ex-partner is dit vaak een sterk gekleurde versie waarin je hun pijn, boosheid,  gekwetstheid, ... kan voelen. Hierin schuit het gevaar om hen te steunen door mee te praten en bijvoorbeeld de ex-partner te veroordelen. 

Ouders zitten vaak vast in een strijdkader. Ze spreken in termen van winnen of verliezen, ze willen dat je mee op zoek gaat naar de objectieve waarheid, de andere wordt afgeschilderd als de slechte, de verschillen tussen hen en de ander worden uitvergroot. Vaak krijg je het gevoel dat je partij moet kiezen. Door hun manier van praten, door de pijn en gekwetstheid die je ervaart bij de ouder, voel je je snel verglijden in termen van wie gelijk heeft en wie niet, wie de goede ouder is en wie de slechte, wie de gezonde ouder is en wie de zieke. Vaak hebben ze ook een achterban die hen aansporen om de strijd aan te gaan.

Voor dat je het weet geraak je meegezogen in het conflict. Ook ouders worden zelf meegezogen in deze draaikolk. Ze kiezen er niet voor om zo te strijden, om het hun kind zo moeilijk te maken ... ze staan vaak machteloos en hulpeloos ten opzichte van het conflict. Vaak ervaren ze de situatie als 'hier moet ik toch op reageren, dit kan ik toch niet zomaar voorbij laten gaan'. Het is helpend om zo naar ouders te kijken. Ouders willen niet dat hun kinderen zo lijden. Ze zien het vaak niet. Het is vaak een deel van het proces om dit lijden zichtbaar te maken. Mocht het gemakkelijk zijn, mensen zouden hier niet in vast lopen. Het klopt niet dat ze er gewoon mee kunnen stoppen als ze maar gewoon hun best zouden doen. Deze mensen willen deze strijd ook niet, maar weten niet meer hoe hem te stoppen.

Indien de omgeving negatieve boodschappen teruggeeft ten aanzien van de ex- partner, dan wordt het voor de ouder nog moeilijker om op een goeie manier in gesprek te gaan met die persoon. De conflicten zullen toenemen en het verwerkingsproces van de scheiding zal bemoeilijkt worden. Wees dus in de eerste plaats een luisterend oor, toon begrip, maar ga niet mee in het 'demoniseren' van de ex-partner. 

Tips 

• Luister, geef erkenning van de last die de ouder ervaart en waardeer de goede bedoelingen van de ouder
• Erken in een gesprek ook altijd de gevoelens van de ouder
• Focus op het functioneren van het kind 
• Informeer ouders over het  welzijn van hun kind, op basis van kind-observaties,​
• Ken de verblijfsregeling en spreek juiste ouder direct aan (geen uitspraken over andere ouder)