Kinderen zijn loyaal. Wat betekent dat?

De band tussen ouders en kinderen is uniek. Het is een band die ontstaat door de geboorte en die levenslang blijft bestaan. Men noemt dit, met een moeilijk woord, existentiële loyaliteit. Een kind stopt nooit kind te zijn van zijn ouders en een ouder stopt nooit ouder te zijn van zijn kind. De kracht van deze loyaliteit is enorm en uit zich in de nood van kinderen om trouw te kunnen zijn aan hun ouders, hoe moeilijk of ingewikkeld de relatie ook. Kom je aan hun ouders, dan kom je aan hen! Deze band kan niet verbroken worden. Ouders en kinderen kunnen deze band wel ontkennen. Ze kunnen het gevoel hebben niet meer loyaal te willen zijn aan elkaar. Ze kunnen beslissen elkaar niet meer te zien. En toch blijft deze band, deze kracht bestaan.

Daarnaast is er nog een andere vorm van loyaliteit. Ouders willen dat het goed gaat met hun kinderen en spannen zich daarvoor in. Door zorg en de liefde die ze geven, wordt de verbondenheid nog sterker. Maar ook kinderen dragen zorg voor en investeren in hun ouders: ze maken een tekening, zijn stil als een ouder verdrietig is, …De loyaliteit die ontstaat door zorg te dragen voor elkaar noemt men verworven loyaliteit.

Hoe komen loyaliteiten onder druk te staan in tijden van echtscheiding? Loyaliteitsconflicten

 Voor een kind is het dus van levensbelang dat het openlijk van allebei zijn ouders mag houden. Wanneer ouders negatief komen te staan ten opzichte van elkaar, wordt dit moeilijk voor kinderen. Wanneer een mama en een papa goed met elkaar kunnen opschieten, dan kan het kind al eens partij kiezen voor de ene ouder, het kan al eens kwaadspreken over de andere ouder. Dat is geen probleem, want er is een verbond tussen mama en papa. Maar als mama en papa in conflict liggen met elkaar, wordt het moeilijker. Partij kiezen voor een ouder, kan de andere ouder als bedreigend en pijnlijk ervaren. Uw beklag doen over een ouder, kan gebruikt worden in de strijd tegen de ouder. Er wordt al gemakkelijker negatief gesproken over de andere ouder. En dat gebeurt echt sneller dan je zelf denkt: 

'Hebben jullie alweer pizza gegeten bij mama!', 'Moeten jullie alweer op kamp, kan papa niet gewoon verlof nemen voor jullie!'.

Kinderen willen hun ouders geen pijn doen, geen één van de twee en dus komen ze vast te zitten. Hoe groter het conflict, hoe vaster ze komen te zitten (Maes & Cornelis, 2017).

Kinderen hebben de nood om hun ouders allebei graag te zien. Soms gaan kinderen daardoor tegenstrijdige uitspraken doen. Ze antwoorden de ene keer volgens de voorkeur van de ene en de ander keer volgens de voorkeur van de andere. Dat is heel normaal! Ze passen zich aan als kameleons.

Kinderen worstelen altijd wel met hun loyaliteiten tijdens scheiding, op zich hoeft dat niet problematisch te zijn. En ouders uiten zich al eens veroordelend over de ander, ook dat is volkomen normaal. Dat wil nog niet zeggen dat dit nu allemaal schadelijk is voor de ontwikkeling van kinderen. Dit wordt het wel als het conflict zeer hoog oplaait en chronisch blijft duren. Dan wordt het bijna onhoudbaar voor kinderen. Lees verder in "Wat betekent een scheiding met aanhoudend conflict voor mijn kind?."

Loyaliteit ook tussen kinderen en grootouders, maar ook tussen kinderen, biologische ouders en plusouders.

Wat we hierboven geschreven hebben voor ouders en kinderen, geldt eigenlijk ook voor grootouders en kleinkinderen. Ook tussen hen werkt die krachtige band die loyaliteit heet.

Ook bij nieuwe relaties met plusouders kan loyaliteit spelen: een kind wil soms zijn biologische ouder beschermen door geen relatie aan te gaan met de nieuwe partner van één van zijn ouders.

Tips

Natuurlijk wil jij als ouder het beste voor je kind en zal je je inspannen om dergelijke conflicten te voorkomen voor je kind. Hieronder vind je een aantal tips terug die je kind kunnen helpen om te gaan met de verschillende loyaliteiten.

  • Geef je kind toestemming om de andere ouder graag te zien!
  • Vraag je kind om een lijstje te maken met positieve eigenschappen van de andere ouder. Hierdoor voelt het kind de toestemming om positief te kijken naar zijn/haar ouder, wat alleen maar bevorderlijk is voor zijn/haar ontwikkeling.
  • Laat het kind positieve dingen vertellen over de andere ouder.
  • Laat je kind toe contact te hebben met al zijn grootouders.
  • Ben je verschrikkelijk kwaad op je ex-partner. Ventileer bij iemand die je vertrouwt, zodat je niet je gal spuwt in bijzijn van je kind(eren). Vraag deze persoon om jou te ondersteunen zonder jou verder in het harnas te jagen tegen de andere ouder.

Getuigenis: open brief aan alle gescheiden ouders 

Bestandsnaam: Brief aan alle gescheiden ouders in België
Bestandsgrootte 284 kb
Download Bestand

Leestip:  Kamil, de groene kameleon. 


Een boek waarin loyaliteit mooi in beeld wordt gebracht, is Kamil, de groene kameleon. Ook fijn om dit boek te lezen samen met de kinderen!

Nood aan begeleiding of ondersteuning?  

Wil je graag met een professional gespecialiseerd in loyaliteiten en loyaliteitsconflicten even praten over jouw situatie, ga dan op zoek naar een contextueel geschoolde therapeut in jouw omgeving Je kan op zoek gaan via de website van de Belgische Vereniging voor Relatie- en Gezinstherapie en Systeemcounseling (BVRGS) of via de website vind-een-psycholoog. In beide gevallen vereist het echter wel nog zoekwerk om een professional in jouw buurt te vinden.

Als het moeilijk is om hierin zelf jouw weg te vinden, kan je ook aankloppen bij het CAW in je buurt: zij gaan met jou op zoek naar de juiste hulp.

Ga ook zeker eens kijken in ...  

... onze mediatheek, bij de leeslijst met kinderboeken om rond dit thema in gesprek te gaan met jouw kind.

Deel dit artikel via